YATSI'YA 02:00
İçerik ara!
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayınları 104. Sayfa Cevapları
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
1. Türk halı ve kilim kültürü ile ilgili neler düşünüyorsunuz?
CEVAP: Türk halı ve kilimleri geçmişten beri fazla kıymet görmüştür. Bilhassa işlenilen motifler Türk yaşamından izler taşımaktadır.
2. Türk halı ve kilimlerinde kullanılan başlıca motifler nedir? Araştırma sonucu getirdiğiniz motifleri arkadaşlarınıza gösteriniz.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayınları 105. Sayfa Cevapları
1. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
a) Şiirden alınan kelimeler, harfleri karıştırılarak verilmiştir. Bu kelimeleri belirleyiniz. Anlamlarını TDK Türkçe Lügat’ten bularak boş bırakılan bölgelere yazınız.
SIR: Varlığı yada bazı yönleri açığa vurulmak istenmeyen, saklı kalan, saklı tutulan şey.
ŞİKAYET: Hoşnutsuzluk belirten söz yada {yazı}, sızlanma, sızıltı, yakınma .
SERMEK: Göstermek amacıyla asmak yada yaymak.
DAVET: Davet, çağırma.
YETİNMEK: Yetinmek durumu, kanaat, iktifa.
DERGÂH: Tekke.
NAKIŞ: Genellikle kumaş üstüne renkli iplikler yada sırma ve sim kullanarak elle, makineyle meydana getirilen işleme, el işi, ince iş.
EREN: Ermiş.
KİLİT: Anahtar, düğme benzer biçimde takılıp çıkarılabilen bir parça yardımıyla çalışan kapatma aleti.
TÖRE: Bir toplulukta benimsenmiş, yerleşmiş davranış ve yaşama biçimlerinin, kuralların, görenek ve geleneklerin, ortaklaşa alışkanlıkların, tutulan yolların bütünü.
ÇAĞRI: Birinin bir yere gelmesini isteme, çağrı.
İLİM: Ayrıntı, özellik, kalite.
b) Anlamını öğrendiğiniz kelimeleri birer cümlede kullanınız.
2. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
Aşağıdaki soruları okuduğunuz şiire bakılırsa cevaplayınız.
1) Şiire bakılırsa sevdiğine sözü olan ne yapar?
CEVAP: Sevdiğine sözü olan kilim dokur.
2) Şiire bakılırsa hangi duygular kilim ile anlatılmıştır?
CEVAP: Sevda, hasret, dert ve talep kilim ile anlatılmıştır.
3) Kilimlerde kullanılan renkler ne ifade etmektedir?
CEVAP: Bazı renkler şikayeti, bazı renkler hasreti ifade etmektedir.
4) Şiire bakılırsa kilim ne anlamına gelir?
CEVAP: Kilim demek bilim anlamına gelir.
5) “Aşkı dokudum kilime.” sözüyle ne anlatılmak istenmektedir?
CEVAP: Duyulan sevginin kilimin motifleri ile ifade edilmiş olduğu anlatılmak istenmektedir.
6) Bu şiire değişik hangi başlıklar yazılabilir?
CEVAP: “Sevgi Motifi”
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayınları 106. Sayfa Cevapları
3. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
Aşağıdaki soruları okuduğunuz şiire bakılırsa cevaplayınız.
a) Şiirde kilim nelere benzetilmiştir?
CEVAP: Kilim; bilim, sevda, hasret, dert ve isteğe benzetilmiştir.
b) Siz olsaydınız kilimi nelere benzetirdiniz? Neden?
CEVAP: Ben olsaydım kilimi bir kitaba benzetirdim. Zira kilimin motifleri insana bir öykü anlatabilir.
4. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
Aşağıdaki metin ile okuduğunuz metni tür ve şekil özellikleri yönünden karşılaştırınız.
CEVAP: Aşağıdaki metin bir denemedir. düz {yazı} ile yazılmıştır. Okuduğumuz metin ise bir şiirdir ve dörtlükler ile yazılmıştır.
5. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
a) Aşağıdaki kelimelerin anlamlı en minik parçasını örnekteki benzer biçimde daire içine alınız.
b) Daire içine aldığınız bu kelimelere örnekteki benzer biçimde değişik ekler getiriniz. Yeni oluşturduğunuz bu kelimeleri birer cümlede kullanınız.
giz → -daş ⇒ Sen benim dünyadaki tek sırdaşımsın.
sev → mek ⇒ Onu sevmeye devam edeceğim.
duy → um ⇒ Ödevini bitirmediğinle ilgili bir duyum aldım.
öz → veri ⇒ Başarılı olmak için özveride bulunmak gerekir.
yol → cu ⇒ Yolcular yakınma etmeden otobüsten indi.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayınları 107. Sayfa Cevapları
6. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
a) Türkiye’nin Dünya Mirası sıralamasında yer edinen bazı eserleri aşağıda tanıtılmıştır. Bu tanıtımlarda boş bırakılan bölgeleri http://www.kultur.gov.tr/ adresinden araştırarak doldurunuz.
Nemrut Dağı (Adıyaman – Kahta)
UNESCO Dünya Miras Listesi’ne Alınma Tarihi: 1987
Liste Sıra No: 448
Yeri: Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Adıyaman
Kategori: Kültürel
Adıyaman’ın Kahta İlçesi’nde 2150 metre yüksekliğindeki Nemrut Dağı yamaçlarında hükümdarlık yapmış olan Kommagene Kralı I. Antiochos’un tanrılara ve atalarına minnettarlığını göstermek için yaptırdığı mezarı, anıtsal heykelleri ve benzersiz manzarası ile Helenistik Devrin en görkemli kalıntılarından birisidir. Anıtsal heykeller şark, garp ve şimal teraslarına yayılmıştır. Doğu terası mukaddes merkezdir ve bundan dolayı en mühim heykel ve mimari kalıntılar burada bulunmaktadır. İyi korunmuş durumdaki dev heykeller kireçtaşı bloklarından yapılmıştır ve 8-10 metre yüksekliktedir. Varlığı bilinmekle birlikte kral mezarı, hemen hemen keşfedilememiştir.
Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası (Sivas)
UNESCO Dünya Miras Listesi’ne Alınma Tarihi: 1985
Liste Sıra No: 358
Yeri: İç Anadolu Bölgesi, Sivas
Kategori: Kültürel
Divriği ve civarında en erken yerleşim Hititler Süreci’ne kadar inmektedir. Yöre, Mengücekoğullarının yönetimi altında olduğu dönemde Ahmet Şah ve eşi Turan Melek tarafınca camii ile beraber 1228-1229 yıllarında yaptırılmıştır. İslam mimarisinin bu başyapıtı iki kubbeli türbeye haiz bir cami ve ona bitişik bir hastaneden oluşmaktadır. Yapılar, mimari özelliklerinin yanı sıra, sergilediği varlıklı Anadolu geleneksel taş işçiliği örnekleriyle UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer verilmiştir.
Edirne Selimiye Cami ve Külliyesi (Edirne)
UNESCO Dünya Miras Listesine Alınma Tarihi: 2011
Liste Sıra No: 1366
Yeri: Marmara Bölgesi, Edirne
Kategori: Kültürel
İstanbul’un fethinden evvel Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti olan Edirne’nin en mühim anıtsal eseri olan ve şehrin siluetini taçlandıran Selimiye Camii ve Külliyesi, 16. yy.’da Sultan II. Selim adına yaptırılmıştır. Teknik mükemmelliği, boyutları ve güzel duyu değerleriyle sürecinin ve sonraki zamanların en görkemli eseri olan Camii ve Külliye, Osmanlı baş yapıcılarından en önemlisi Sinan’ın Ustalık Süreci eseri, mimarlık sanatının en görkemli örneklerinden biri ve insanoğlunun yaratıcı dehasının bir başyapıtı olarak kabul edilmektedir.
İnce ve zarif 4 minareye haiz büyük kubbesiyle görkemli Camii, dahil tasarımında kullanılan ve sürecinin en iyi örnekleri olan taş, mermer, ahşap, sedef ve bilhassa çini motifleri ve ince işçilikleri ile kubbe ve kemerlerindeki kalem işleri, mermer döşemeli avlusu ve yapıyla bağlantılı el yazması kütüphanesi, eğitim kurumları, dış avlusu ve arastası ile bir sanat türünün zirvesini temsil etmektedir.
Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi, UNESCO Dünya Miras Komitesi’nin 19-29.06.2011 tarihleri içinde meydana gelen 35. Dönem Toplantısında alınan 35 COM 8B.37 sayılı karar ile 1. ve 4. kriterler kapsamında kültürel varlık olarak Dünya Miras Listesi’ne iç edilmiştir.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayınları 108. Sayfa Cevapları
b) http://www.kultur.gov.tr/ adresinden Dünya Miras Listesi’ne alınan kültürel miraslarımızdan iki tanesini araştırınız. Araştırma sonuçlarınızı arkadaşlarınızla paylaşınız.
Safranbolu Şehri (Karabük)
UNESCO Dünya Miras Listesi’ne Alınma Tarihi: 1994
Liste Sıra No: 614
Yeri: Karadeniz Bölgesi, Karabük
Kategori: Kültürel
Karadeniz kıyılarını, Batı, Kuzey ve Orta Anadolu’ya bağlayan yol üstünde yer edinen zamanı Safranbolu Şehri, coğrafi konumu sebebiyle fazla eski devirlerden beri yerleşim görmektedir. 14. yy.ın başlarından bu yana dek Türklerin hakimiyetinde olan Safranbolu, bilhassa 18. yüzyılda Asya ve Avrupa arasındaki ticaretin mühim bir merkezi olmuştur. Türk kentsel tarihinin bozulmamış bir örneği olan bu kent, geleneksel kent dokusu, ahşap yığma evleri ve anıtsal yapılarıyla bütünü sit duyuru edilmiş nadir kentlerden biri olarak UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer verilmiştir.
Göreme Milli Parkı ve Kapadokya (Nevkent)
UNESCO Dünya Miras Listesi’ne Alınma Tarihi: 1985
Liste Sıra No: 357
Yeri: İç Anadolu Bölgesi, Nevkent – Kayseri
Kategori: Doğal / Kültürel
Kuzeyde Kızılırmak, doğuda Yeşilhisar, güneyde Hasan ve Melendiz Dağları, batıda Aksaray ve kuzeybatıda Kırşehir ile sınırlanan Kapadokya bölgesi Kalkolitik Dönemden beri sürekli yerleşim alanı olmuştur. Alanın en mühim özelliği, Erciyes Dağı ve Hasan Dağı tüflerinin, yel ve su aşındırması sonucunda oluşan muhteşem kaya şekilleri ve kışın ılık, yazın serin olan ve bundan dolayı her mevsim için uygun dahil iklim koşulları taşıyan kayaya oyma mekanlardır.
Göreme, bilhassa 7-13. yüzyıllar içinde baskılardan kaçan Hıristiyanların yerleşmesiyle Hıristiyanlığın mühim bir merkezi haline gelmiştir. UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer edinen alanlar içinde, Göreme Milli Parkı, Derinkuyu ve Kaymaklı Yeraltı Şehirleri, Karain Güvercinlikleri, Karlık Kilisesi, Yeşilöz Theodoro Kilisesi ve Soğanlı Arkeolojik Alanı yer verilmiştir.
c) http://www.kultur.gov.tr/ adresinden aldığınız bilgilere güveniyor musunuz? Neden?
CEVAP: Güveniyorum. Zira bu web sitesi T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafınca düzenlenmiştir.
ç) Sizler hangi sitelerden araştırma yapıyorsunuz?
CEVAP: Ben “edu, gov, org” uzantılı web sitelerinden araştırma yapıyorum. Bu adresler güvenilir kurumlara aittir.
d) Bilimsel araştırmalarda “edu ve gov” uzantılı sitelerin güvenirliği ile ilgili ne düşünüyorsunuz?
CEVAP: “edu” uzantılı siteler eğitim kurumlarına, “gov” uzantılı siteler devlet kurumlarına aittir. Bu nedenle güvenilir bilgiler içermektedir.
7. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
Aşağıdaki kutularda verilen metinleri inceleyiniz.
a) Sizce bu metinlerin ortak özelliği nedir?
CEVAP: Metinler birbirleriyle bağlantı halde düzenlenmiş ve bu bağlantıların adresleri verilmiştir.
b) Metinlerin bu şekilde düzenlenme sebebi ne olabilir? Açıklayınız.
CEVAP: Bunun sebebi insanların aradıklarını basit bulmalarını sağlamaktır.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Anıttepe Yayınları 109. Sayfa Cevapları
8. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
“Anadolu’da kilim demek, özlemi, inancı, sevgiyi ilmik ilmik dokumak anlamına gelir.” sözünden yola çıkarak bir konuşma yapınız.
CEVAP: Sevgili öğretmenim ve dostlarım,
Dokumacılık, tarihimizde fazla uzun zamandan beri yapmış olduğumuz bir meslektir. Türk kültüründe kilimin ve kilime işlenen motiflerin kıymeti farklıdır. Eskiden beri bu motifler rastgele işlenmemiş, bir mana taşımasına itina gösterilmiştir. Savaşlar, meslekler, hayvanlar ve inançlar bu motiflerin meydana gelmesinde etkilidir. Anadolu insanı çevresinde gördüklerini kilimine dokumuştur. Böylece ortaya Anadolu’nun izlerini taşıyan kilimler çıkmıştır. Bu kilimlerde hasret, inanç, sevgi benzer biçimde bütün duyguları bulabilmek mümkündür. Kültürümüzün bu güzel işçiliğini sürdürmeye devam ettiğimiz sürece güzel duyguları da saklamış oluruz.
Dinlediğiniz için teşekkür ederim.
9. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
Şiirden alınan aşağıdaki dizeleri okuyun.
“Kilim kalbin aynasıdır, gönlün sesidir;
Her nakışı bir duygunun ifadesidir.”
a) Yukarıdaki dizede noktalı virgül niçin kullanılmıştır?
CEVAP: Aralarında anlamca bağ bulunan iki cümleyi ayırmak için kullanılmıştır.
b) Noktalı virgülü bu dizedekiyle aynı görevde olacak şekilde cümlede kullanınız.
CEVAP: Kitap okurken düş kurar, kendimi bir kitap karakteri benzer biçimde hissederim; kitap okumak beni başka dünyalara götürür.
c) Aşağıdaki cümleleri noktalı virgülün kullanım alanıyla eşleştiriniz.
10. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
Kültürümüzde kilimin yerini özetleyen bilgilendirici bir metin yazınız.
CEVAP: KÜLTÜRÜMÜZDE KİLİM
Geçmişte göçebe hayat devam eden atalarımız kilim dokumacılığını önemsemiştir. Böylece kilim çadırlarda kullanılan olmazsa olmaz bir eşya olmuştur. Türk hanımının işlediği kilimler Anadolu yaşamını ve duygularını öyleki güzel yansıtmış ki kilim zaman içinde bir eşya olmaktan çıkmış ve bir sanat eserine dönüşmüştür. Türk kadınlarının kilimi özenerek dokuması, kilimin renk ve motifleriyle sevgi, inanç, hasret benzer biçimde anlamlar taşıması onu yüceltmiş ve kültürümüzün mühim bir unsuru haline getirmiştir.
Metnin Tamamını Görebilmek İçin Tıklayın
BİR SONRAKİ DERSE HAZIRLIK
Gazete ve dergilerden yurt sevgisini özetleyen fotoğraf, fotoğraf ve haberler bulunuz. Araştırma sonucu elde ettiklerinizi sınıfa getiriniz.
Etiket: Anıttepe yayıncılık sayfa 104 105 106
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 100-101-102. Sayfa Cevapları Anıttepe Yayıncılık