AKŞAM'A 18:16
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ekoyay Yayınları 144. Sayfa Cevapları
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
1. Yaşadığınız ya da gezip gördüğünüz bir yerle (dağ, deniz, tepe, göl, akarsu, çağlayan, kale, kule, çeşme, köprü vb.) ilgili hikâye ya da efsaneyi anlatınız.
CEVAP: Kız Kulesi Efsanesi
Kahinlerden biri krala, kızının 18 yaşına geldiği vakit bir yılan tarafınca sokularak öleceği söylenir. Bunun üstüne kral denizin ortasındaki kuleyi onararak kızını buraya yerleştirir. Böylelikle yılanın hiçbir yol ile bu kuleye giremeyeceğini düşünür. Kuleye gönderilen üzüm sepetinin içine bir yılan gizlenmiştir. Hizmetkarlardan bir meyve tabağı yaparak genç kızın odasına gider, uyuyan genç kızın başının ucuna bırakılan meyve tabağına yılan sokulmuştur. Hizmetçinin odadan çıkmasıyla yılan çıkar ve prensesi sokar. Kral bu olanları öğrenince kahrolur. Kızına demirden bir tabut yaptırarak Ayasofya’nın giriş kapısının üstüne yerleştirir.
2. Yurdumuzda özellikli bölgeler için sebep hikâye ya da efsaneler anlatılmıştır?
CEVAP: Bu tür bölgeler halk tarafınca önemsenmiş ve kıymetli görülmüştür. Bu nedenle insanoğlu buraya çeşitli anlamlar yükleyerek kıymetini ortaya koymuştur. Kulaktan kulağa gelen sözler üstüne yeni şeyler katılarak anlatılmış ve efsaneler haline gelmiştir.
3. Birazdan okuyacağınız metnin başlığını ve görsellerini inceleyiniz. Metnin konusunu tahmin ediniz. Tahmininizi ve metinle ilgili zihninizde oluşan soruları 1. etkinliğe yazınız.
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ekoyay Yayınları 146. Sayfa Cevapları
1. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
Bence bu metnin mevzusu şudur: Hasta olan kızın gölden su içinde iyileşmesi
Metinle İlgili Zihnimde Oluşan Sorular
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ekoyay Yayınları 147. Sayfa Cevapları
2. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
Okuduğunuz metindeki anlamını bilmediğiniz sözcük ve sözcük gruplarını, bunların anlamlarıyla ilgili tahminlerinizi aşağıya yazınız. Daha sonrasında bu sözcük ve sözcük gruplarının anlamlarını sözlükten bularak tahminlerinizle karşılaştırınız. Doğru tahmin ettiklerinizi inceleyiniz.
APAK
Tahminim: Bitkisiz.
Lügat Anlamı: Bembeyaz..
KISKAÇ
Tahminim: Bir şeyi sıkıştıran vasıta.
Lügat Anlamı: Bir şeyi tutup sıkıştırmaya yarayan kerpeten, pense vb. vasıta.
ÇAĞLAMAK
Tahminim: Suyun hızla akması.
Lügat Anlamı: Su, köpürerek ve ses çıkararak coşkun bir halde akmak.
YAMAÇ
Tahminim: Dağın ucu.
Lügat Anlamı: Dağın yada tepenin herhangi bir yanı.
3. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
Okuduğunuz metinle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Metnin mevzusu nedir? Baştaki tahmininiz doğru çıkmış oldu mu?
CEVAP: Metnin mevzusu kralın kızının şifalı suyla iyileşmesidir. Tahminim doğru çıktı.
2. Kral Midas’ın kızının aklını oynatmasının sebebi nedir?
CEVAP: Çıbanların kızın uyumasına bile engel olması ve ona sürekli acı vermesi aklını oynatmasını elde etmiştir.
3. Metinde Kral Midas’ın duygularını belirten ifadeler hangileridir?
CEVAP: “Kral Midas, bu günleri karartan, geceleri uzatan yasın içinde, kızıyla beraber kıvranıp duruyormuş.” ifadesi Kral Midas’ın duygularını belirtmiştir.
4. Kral, kızını korumak için ne yapmıştır? Kralın yerinde siz olsaydınız ne yapardınız?
CEVAP: Çalmadığı kapı, almadığı nasihat kalmamış. Her gün bütün ülkelere kızının durumunu beyan eden adamlar gönderir, bir ilaç, bir derman ararmış. Ben olsaydım ben de bu şekilde yapardım.
5. Kız nasıl ne şekilde iyileşmiştir?
CEVAP: Kız uykusundan uyanınca bir kaynağa koşmuş, günlerce bu kaynaktan su için yıkanmıştır.
6. Gazlı Göl nasıl ne şekilde oluşmuştur?
CEVAP: Kral Midas’ın direktifiyle suyun olduğu yere çukur kazılmış ve göl oluşmuştur.
7. Gazlı Göl hangi hastalıklara şifa olmaktadır?
CEVAP: Derilerinde bir acı duyanlar, sızılardan kurtulamayanlar bu gölde şifa bulmaktadır.
8. Sizce metinde anlatılanların hangileri gerçek, hangileri kurgudur? Metinden gerçek ve kurgusal unsurlara örnekler veriniz.
CEVAP: Metinde kızın hastalığı, Kral Midas’ın ölümü ve gölün kıza iyi gelmesi gerçektir. Kralın kızı için yedi yüz dağın otu, yedi yüz hayvanın etinin bulunması ve kızın günlerce sudan çıkmaması kurgudur.
4. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
Gazlı Göl kaplıcaları hakkında araştırmalarınızı hangi kaynaklardan yaptınız? Bu kaynakların güvenilirliği ile ilgili neler söylersiniz?
CEVAP: Araştırmalarımı Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sitesinden yaptım. Bu nedenle bilgiler güvenilirdir.
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ekoyay Yayınları 148. Sayfa Cevapları
5. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
Aşağıdaki cümleleri okuyun. Cümlelerin altındaki soruları cevaplayınız.
• Yukarıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerin tek başlarına bir anlamı var mıdır?
CEVAP: Bu kelimelerin tek başına bir anlamı yoktur.
• Altı çizili kelimeleri cümleden çıkardığımızda cümlelerin anlamında bir değişim olur mu? Niçin?
CEVAP: Cümlelerin anlamında değişim olur. Kavramlar içinde bir bağlantı olmadığı için cümlelerin anlamı bozulur.
Siz de okuduğunuz metindeki edatları bulup bunların cümleye katmış olduğu anlamları yazınız.
Koşmuş, koşmuş bir yamaçtan rüzgar benzer biçimde inmiş.
⇒ Benzerlik anlamı katmıştır.
O günden beri derilerinde bir acı duyanlar, sızılardan kurtulamayanlar buraya gelmiş olarak dertlerinden kurtulurlar.
⇒ Zaman anlamı katmıştır.
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ekoyay Yayınları 149. Sayfa Cevapları
6. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
Aşağıdaki cümleleri okuyun. Cümlelerin altındaki soruları cevaplayınız.
• Yukarıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerin tek başlarına bir anlamı var mıdır?
CEVAP: Tek başlarına bir anlamları yoktur.
• Altı çizili bu kelimeleri cümleden çıkardığımızda cümlelerin anlamında bir daralma olur mu? Niçin?
CEVAP: Anlamda daralma olur. Zira bu kelimeler birbiriyle anlamca ilişkili kelimeleri bağlamaktadır. Eğer çıkarırsak yerine uygun bir noktalama işareti koymamız gerekir.
• Yukarıdaki cümlelerde altı çizili kelimeler hangi amaçla kullanılmıştır?
CEVAP: İçinde aynı görevde olan ya da anlamca birbiri ile ilgisi bulunan sözcükleri, kelime gruplarını, mana bakımından birbiri ile ilgili cümleleri bağlamak amacıyla kullanılmıştır.
Siz de okuduğunuz metindeki bağlaçları bulup bunların cümleye katmış olduğu anlamları yazınız.
Susadıkça içmiş, kandıkça içmiş, durmadan içmiş ve yatışan ağrılarının peşinden kendinden geçmiş.
⇒ İki cümleyi birbirine bağlamıştır.
Zamanla ne yara kalmış ne çıban.
⇒ Özneleri birbirine bağlamıştır.
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ekoyay Yayınları 150. Sayfa Cevapları
7. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
Aşağıdaki cümleleri okuyun. Cümlelerin altındaki suali cevaplayınız.
• Yukarıdaki cümlelerde altı çizili kelimeler hangi amaçla kullanılmıştır?
CEVAP: Sevinç, üzüntü, kızgınlık, korku, şaşkınlık benzer biçimde duyguları belirtmek amacıyla kullanılmıştır.
Siz de okuduğunuz metindeki ünlemleri bulup bunların cümlenin anlamına yapmış olduğu katkıları yazınız.
Fidan kız, ceylan kız, civan kız “Ah!” dedikçe kral “Vah!” ediyormuş.
⇒ Üzüntü belirtmek için kullanılmıştır.
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ekoyay Yayınları 151. Sayfa Cevapları
8. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerin türünü (ilgeç, bağlaç, ünlem) ve cümleye katmış olduğu anlamları yazınız.
9. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
Kendinizi, yerli turistleri Gazlı Göl’de gezdiren bir rehber olarak düşününüz. Yaptığınız araştırmadan ve okuduğunuz metinden hareketle turistlere Gazlı Göl’ü anlatınız. Konuşmanızı yapmadan evvel anlatacaklarınızın içeriğini fikir sıralamasına gore düzenleyiniz. Anlatacaklarınızı sıralama hâline getiriniz. Hayal gücü, benzetme, abartma, gülmece vb. den yararlanarak tam bir rehber benzer biçimde konuşmanızı yapınız.
Konuşmanızda gövde dilinizi etkili bir halde kullanmaya, dilimize hemen hemen yerleşmemiş yabancı kelimelerin Türkçelerini kullanmaya itina gösteriniz.
CEVAP: Afyonkarahisar-Eskikent karayolu üstünde bulunan Gazlıgöl Kaplıcası, kent merkezine 21 kilometre uzaklıkta yer verilmiştir. Gazlı Göl, Afyon’umuzun en mühim kaplıcalarındandır. Suyun sıcaklığı ortalama olarak 64 derecedir. Bu kaplıcanın en mühim özelliği şifalı olmasıdır. Bir zamanlar Kral Midas’ın kızına da deva olmuş ve Kral Midas’ın direktifiyle göl haline getirilmiştir. Bu suyun içilmesi halinde ağrılara iyi gelmektedir. Bu suda yıkandığınızda ise ten hastalıklarınızın hafiflediğini görmüş olacaksınız. Bu imkandan faydalanmaya fazla şey kaybeder.
10. ETKİNLİK BÖLÜMÜ
Grup olarak yazma yöntemini kullanarak bulunduğunuz mahallenin adının konmasıyla ilgili bir efsaneleşmiş oluşturunuz. Oluşturacağınız efsaneyle ilgili aşağıdaki taslak çalışması doldurunuz.
Kişiler: Sütçü Nine, hasta çocuk.
Mekan: Bir köy.
Zaman: Geçmiş vakit.
Olay Örgüsü: Sütçü ninenin hasta çocuğa süt vermesi ve yedi gün sonrasında ölmesi.
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Ekoyay Yayınları 152. Sayfa Cevapları
Serim bölümünde yazacaklarımız: Sütçü Nine’nin kim olduğu
Düğüm bölümünde yazacaklarımız: Bir çocuğun hastalanması ve Sütçü Nine’nin sütüyle iyileşmesi, Süçü Nine’nin ölmesi
Çözüm bölümünde yazacaklarımız: Mahallemize isminin verilmesi
Yukarıdaki taslağa gore metninizi oluşturunuz. Metninizi oluştururken imla kılavuzunuzu kullanınız. Yeni öğrendiğiniz sözcük ve sözcük gruplarından yararlanınız. Metninize uygun bir başlık koyunuz. Yazdığınız metni okuyun. Bu okuma esnasında metninizde mana bütünlüğünü bozan ifade olup olmadığına bakınız. Yazım ve noktalama hatalarınızı düzeltiniz. Metninizi derslik panosunda sergileyiniz.
CEVAP: SÜTÇÜ NİNE
Bir zamanlar bir köyde ineklerinden sağdığı sütü satarak geçimini elde eden bir nine varmış. Bu nine her ihtiyacı olanın yardımına koşarmış. Köyün çocuklarına parasız süt verirmiş. Bütün çocuklar ona “Sütçü Nine” dermiş.
Bir gün çocuklardan biri o denli hastalanmış ki ölüm döşeğinde yatıyormuş. Bunu duyan Sütçü Nine fazla üzülmüş. Çocuğa bir bardak süt götürmek istemiş. Sütü hazırlarken o denli fazla ağlamış ki gözyaşları süte akmış. Çocuğa sütü götürmüş ve ona şifa dilemiş. Umutsuz halde eve dönerek çocuğun ölüm haberini beklemeye başlamış. Ertesi gün çoban gelip ona çocuğun iyileştiğini söylemiş. Mutluluktan deliye dönen Sütçü Nine her insana süt dağıtmış. Ancak ne yazık ki yedi gün sonrasında sebepsiz yere yatağında ölmüş. Onu görenler gülümsediğini söylüyormuş.
Kimilerine gore Sütçü Nine kendi ömrünü çocuğa bağışlamış, bazılarına göre de bir tek sütü şifalıymış. Yine de bu merhametli insanoğlunun adı mahallemize verilmiş ve mahallemizin adı “Sütçü Nine Mahallesi” olmuş.
GELECEK DERSE HAZIRLIK
• Uzun seneler vatanından ayrı kalan büyükleriniz, akrabalarınız var ise onlara “yurt” terimi ile ilgili neler düşündüklerini sorunuz.
CEVAP: Vatan, insanoğlunun üstünde yaşamış olduğu ve uğrunda öldüğü yerdir. Vatan bizim yuvamızdır. Burayı güzelleştirmek için çalışırız ve korumak için her türlü fedakarlığı yaparız. Vatansız bir milletin kaybedecek bir şeyi de yoktur.
• www.eba.gov.tr adresinden “yurt” temalı videoları seyredip dokümanları inceleyiniz.
• Vatan sevgisini özetleyen şiirler bulup ezberleyiniz.
BAYRAK ALTINDA
Bu gün genç, yaşlı, hanım, kız, kızan,
Uzanıp yatsak da çardak altında,
Boruyu çalınca yarın borazan,
Hemen toplanırız bayrak altında.
Bizi asla tasalı görmez bu bölgeler;
Yiğitler, ölürken bile gülerler,
Yeter ki yaşayan er oğlu erler,
Bizi çiğnetmesin ayak altında.
Kalbimiz çırpınır yurdu andıkça,
Gözlerde zaferin nuru yandıkça;
Üstünde bu bayrak dalgalandıkça,
Gönlümüz rahattır toprak altında.
Faruk Nafiz ÇAMLIBEL
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 140-141-142. Sayfa Cevapları Ekoyay Yayıncılık